Project door Weer & Wind
Leuk dat je mij volgt bij mijn observatiewandelingen! Iedere week ga ik op pad in de vele natuurgebieden rondom Schuur op de Hei. Mijn uitdaging voor dit jaar is om -op één of andere manier- het effect van weer vast te leggen in de fotoserie. Ik begin op nieuwjaarsdag en er moeten uiteindelijk 52 weken foto's komen. Levert het project voldoende mooie foto's op dan maak ik er een album van. Het is leuk om de natuur te zien te veranderen door het jaar heen.
Week 1
Een paar uur geleden waren de vuurpijlen van oudejaarsavond te zien boven deze bosrand. Nu -vroeg in de ochtend op nieuwjaarsdag 2025- hoor ik alleen de wind door de bomen ruisen en een paar krassende raven beginnen aan een nieuw jaar. Ik ben bij Tonnetjesdelle op de Noorderheide.
Later in de week is er een beetje stuifsneeuw gevallen. Dat blijft het liggen op het bevroren zandpad.
Week 2
Deze week is het mistig en het is net onder nul. In het oude beukenbos van het Vierhouterbos is overal IJshaar te zien op de afgevallen takken die op de grond liggen. IJshaar is een vreemd fenomeen dat veroorzaakt wordt door de stofwisseling van schimmels in dood hout. Bij dat proces komt water vrij dat bevriest en als fragiele draden te zien is. Ook wel sneeuwbaard genoemd.
Mist levert ook mooie 'minimalistische' landschappen op met heel veel zwart en grijstinten.
Week 3
Een stille winterochtend bij Het Veentje (op de Elspeterheide) met bevroren grassen . Deze week ook kleurrijke zonsondergangen boven de heide.
Week 4
De ochtenden starten met prachtige ijskristallen op takjes, blaadjes en zelfs op deze feloranje schimmel. Als de zon goed opkomt smelten de kristallen snel weg.
Week 5
Spreeuwen zoeken een plekje voor de nacht. Vrolijk kwetterend nemen ze de dag door. Of overleggen ze met elkaar wat te doen bij een onstuimige nacht? Want het waait flink deze week.
Week 6
Heb je wel eens ijskristallen van heel dichtbij bekeken? Met een macrolens zie je de natuurlijke 'kerstversiering' heel goed op ruig haarmos.
Week 7
Bij een koude zonsopkomst kan de lucht soms heel even paars kleuren! Na een paar minuten komt de zon op en gaat blauw/geel overheersen en daarmee verdwijnen de warme kleuren. Leuk dat de maan nog boven de horizon te zien is. Er trekken massaal kraanvogels over Nederland (door de oostenwind). Ik spot er een paar boven de Elspeterheide.
Week 8
Meer kleurrijke exoten bezoeken de Veluwe nu de temperatuur zo hoog blijft. Mandarijneendjes hebben het Vierhouterbos ontdekt. Ze zijn druk aan het baltsen (lees: ruziemakende mannetjes). Ook luidruchtige Nijlganzen komen even langs. Een cadeautje is de kramsvogel op doortocht.
Week 9
Het is al weken stabiel winterweer. De dagen starten met nachtvorst en mist. Ik ben getuige van een mistboog, dat is een soort regenboog maar de waterdruppeltjes zijn zo klein dat het kleurenspectrum niet zichtbaar is Later op de dag stijgt de temperatuur weer naar boven de 10 graden.
Week 10
Net als voorgaande weken blijft het landschap spectaculair en koud in de vroege ochtend. Ook spectaculair is de grote wolvendrol op het pad langs het rustgebied in het Vierhouterbos. Slechts een paar honderd meter van Hemellootjes, waar de excursies van Staatsbosbeheer naartoe gaan. We hopen tijdens de excursie de wolf een keer in het echt te zien. Wolven draaien zo'n keutel vaak midden op het pad om hun territorium te markeren. De maaltijd was overigens wild zwijn...
Week 11
Het ene warmterecord na het andere sneuvelt in maart. Bomen en struiken krijgen al de 'blaadjesgloed'. Het is lekker weer om de wandeling bij het water te lopen. In dit geval langs Tonnetjesdelle. Ongeveer bij dezelfde plek als de eerste foto van dit project (op nieuwjaarsdag).
Week 12
De week van de verborgen vogeltjes... Een middelste bonte specht is druk bezig insecten onder het schors van een omgevallen boom te kloppen.
De prachtige zang van de zanglijster boven in een beukenboom hoor je van verre. Boomklevers zijn druk bezig met hun territorium en ook zij laten zich duidelijk horen.
Week 13
De Aurora Watch UK app geeft een 'red alert' melding. Dan is er kans dat ook in Nederland het noorderlicht te zien is. Niet met het blote oog zichtbaar maar de kleurgevoelige sensor van de camera pakt een roodpaarse gloed in de lucht op. Ook apart: het is 26 maart rond 23:00 uur en nog 14 graden. Echt helemaal donker is het ook op de Veluwe niet meer door de lichtvervuiling van Ermelo en Harderwijk.
Week 14
Deze week maak ik waarschijnlijk de laatste foto's van een 'bevroren' zonsopkomst (helaas voor mij, als winterliefhebber). Op de rechterfoto goed kijken want in de mist verdwijnen de witte kontjes van twee reegeiten. We hadden elkaar al eerder gespot maar ik kreeg ze niet beter in beeld.
Week 15
Mensen genieten deze week van het prachtige weer; overdag loopt het op tot 23 graden (weer een warmterecord volgens het KNMI) met zwoele avonden en kleurrijke zonsondergangen. Een havik is nog laat op jacht. Hij speurt vanaf de top van een vliegden naar een prooi. Met de telelens krijg ik hem nog aardig in beeld.
Week 16
Eekhoorntjes hebben het voorjaar in hun bol. Ze racen achter elkaar aan door een krentenboom die net in bloei komt. Een mooie uitdaging voor mij om deze razendsnelle diertjes scherp op de foto te krijgen want ze zitten nauwelijks stil.
Week 17
Het paasweekend was wisselvallig maar met een beetje speuren kon ik deze week genoeg lentekleuren vinden. Het mannetje van de zandhagedis bijvoorbeeld is op dit moment knalgroen. Heb je wel eens de bloemetjes van een dovenetel van heel dichtbij bekeken? Je kijkt er gemakkelijk overheen maar ze zijn heel mooi. Ze staan vaak in de buurt van brandnetels en ze houden van stikstof. Een bremstruik op een beschutte plek aan de rand van de hei heeft ook al bloemen.
Stikstof heeft ook invloed op het Hulshorsterzand. Het 'vrije zand' groeit langzaam dicht door allerlei grassen en mossen waardoor het niet meer stuift. Hebben we over 50 jaar het Hulshorsterbos?
Week 18
Na een (warme) regendag is het in de avond weer droog en dan is het ideaal weer voor wilde zwijnen. De insectenlarven die ze graag eten zitten vlak aan de oppervlakte. Na een uurtje is er dan weer een flink stuk Veluwe omgespit. De jonge biggetjes liggen overigens lekker te pitten.
Week 19
Ik neem je mee met een wandeling rond zonsopkomst in het Vierhouterbos. Het levert geen 'prijswinnende' foto's op maar ik wil je laten zien wat je in anderhalf uur allemaal kunt tegenkomen in het bos. Een wroetend wild zwijn, een zwanger damhert, een appelvink, een relaxed konijn en als grote verrassing een zonnebadende hazelworm. Reptielen zoals de hazelworm moeten letterlijk opwarmen in de zon. Je moet wel snel zijn met je camera want geen enkel dier blijft lang in beeld. Een fijne start van de dag!
Week 20
Deze week kwam ik niet toe aan mijn wekelijkse 'door weer & wind' zwerftocht. Terwijl ik druk aan het werk was in onze 'Tiny Office' zag ik uit mijn ooghoek dat een boommarter het voerhuisje voor de eekhoorns plunderde. Gewoon eind van de ochtend, in onze tuin. Hij was zo druk bezig dat ik mijn camera uit huis kon halen om een paar gave foto's te maken. Hij heeft een paar hazelnoten gejat en vervolgens via de top van de boom er vandoor gegaan. Onder aan de boom zat onze kat overigens vol verbazing te kijken naar dit tafereel.
Week 21
Deze week staat in het teken van speuren naar KBVtjes op de hei. Deze afkorting heb ik geleerd van een vogelaar en staat voor ' Kleine Bruine Vogeltjes'. Op een warme ochtend is de kans het grootst ze te spotten. Soms moet ik opzoeken wat ik nou eigenlijk op de foto heb gezet want in het veld lijken ze veel op elkaar. Ik heb de boompieper zien zingen. Mijn favoriet is de veldleeuwerik die als een helikopter boven de hei hangt en voor dit vogeltje ging ik op pad. Ik zie zowel het vrouwtje als het mannetje roodborsttapuit in de top van een dennenboompje.
Week 22
Het blijft prachtig lenteweer. Bij het vennetje staat veenpluis in bloei met witte katoenpropjes aan de rand van het water. Plotseling komen een paar gierzwaluwen drinken en badderen. Ze zijn razendsnel en alleen dankzij de 'trackfunctie' van mijn camera kan ik er één redelijk scherp in beeld houden. Op de terugweg loop ik nog even langs de schapen.
Week 23
Als ik met een macrolens op mijn camera op pad ga dan heb je soms binnen een paar honderd meter al de meest wonderlijke diertjes in beeld. Je kijkt er ook zo overheen dus je moet echt speuren. Behalve het vliegend hert, de grootste kever van ons land, die valt wel op!
Dit jaar zijn er erg veel meikevers, die kun je niet missen maar de Sint Jacobsvlinder valt alleen op dankzij de felrode tekening. Het is maar een klein vlindertje. De kleine rups is van de witvlakvlinder (weet ik dankzij de ObsIdentify app). Kleine priegelbeestjes die vooral in de ochtend goed te fotograferen zijn. In de ochtendzon warmen ze lekker op.
Week 24
Een haas gaat in transitie naar 'molshoop' wanneer ze opeens een man met een camera & telelens in de gaten krijgt. Hard wegrennen kan altijd nog; eerst maar eens proberen je uit zicht te drukken.
Nog een meester in vermomming is de kleine wespenboktor. Lijkt een wesp maar is een tor. Hij is vooral in mei/juni te zien bij beuken.
Week 25
Dit was de week van geduld, geluk en je camera-instellingen in orde. Een puttertje laat zich niet gemakkelijk fotograferen in goed licht (waardoor de kleuren zo mooi uitkomen). Op de hei hoorde ik een fitis zijn eigen naam roepen maar waar zit 'ie? Na 10 minuten rondom een grote dennenboom speuren vloog hij op. Een roodborsttapuit gaat even zitten maar is ook meteen weer weg zodra hij doorheeft dat je naar hem kijkt. Een fijne verrassing is natuurlijk een reegeit die je pad kruist. Het is secondenwerk, langer krijg je niet van ze, maar dat is genoeg!
Week 26
In de week van de langste dag is de sfeer in de natuur merkbaar anders. De zon staat al vroeg hoog aan de hemel waardoor schaduwen verdwijnen en na 22:30 is het zo licht dat de kleuren van vingerhoedskruid nog zichtbaar zijn. De dopheide bloeit (al moet je wel zoeken want zoveel planten staan er niet) maar er staat hier en daar ook struikheide in bloei en dat is anderhalve maand vroeger dan gebruikelijk. In het avondlicht komen zandhagedissen opwarmen. De Veluwse zomer is begonnen en ik ben benieuwd wat de komende weken gaan brengen.
Week 27
1 en 2 juli zijn de warmste dagen ooit gemeten (33,2 grd in De Bilt). Op de heide is het nog een paar graden warmer en berken laten hun blaadjes hangen om waterverlies te voorkomen. Op natte plekken met riet zitten veel insecten en die zijn met warm weer lekker actief. Ik spot een kolibrievlinder die met een uitrolbare tong nectar opzuigt. Een rietkruisspin vangt waterjuffers.
Week 28
Tijdens een wildexcursie in het Vierhouterbos waren we getuige van twee groepen wilde zwijnen die elkaar ontmoeten. Dat ging niet zonder slag of stoot; de leiders van de groepen (volwassen vrouwtjes) hadden flink ruzie met een hoop geschreeuw en achter elkaar aan rennen. De biggetjes vinden het allemaal erg gezellig.
Rond deze tijd van het jaar heb je ook prachtige zonsondergangen met een voorbode van regen, die welkom is want het is erg droog in de natuur.
Week 29
Roofvogels, reptielen, insecten en zeldzame plantensoorten zoals rood bekermos maken dankbaar gebruik van Wuthering Heaths. Dit grote natuurherstelproject van Natuurmonumenten vormt een corridor tussen het Hulshorsterzand en de heidevelden van het Leuvenumse bos. Zand kan weer stuiven en het landschap is teruggebracht zoals de Veluwe er voor de 18e eeuw uitzag.
Op een warme en droge zomerdag waan je je met meer dan 40°C in de zandheuvels van Namibië. Daar houdt de vergelijking meteen op want de westerse invloeden zijn aanwezig zoals het geluid van de A28, het vele vliegverkeer en het oprukkende grijs kronkelsteeltje (tankmos) dat als invasieve exoot een verstikkende laag legt over het zand. Tankmos is meegekomen in de rupsbanden van tanks en doet het prima op stikstofrijke grond maar belemmert het stuiven.
Zonder de vrijwilligers van Natuurmonumenten zal de corridor op enig moment weer overwoekeren.
Week 30
Tijdens het uitlaten van de honden in het losloopgebied op de Elspeter heide grist een wolf -vlak voor mijn neus - onze Friese Stabij Evi van het zandpad en gaat er met haar vandoor. Ruim een kilometer verder weet ik Evi te bevrijden van haar belager. De foto heb ik gemaakt met mijn telefoon voordat ik de confrontatie aanging. De wolf achtervolgt ons vervolgens een tijdje en dat was de meest angstige belevenis uit mijn leven. Dankzij de inspanningen van onze dierenartsen overleeft Evi haar zware verwondingen en is ze deze week het beroemdste hondje van Nederland.
Maak jouw eigen website met JouwWeb